Manualny drenaż limfatyczny
Samo pojęcie ,, manulany drenaż limfatyczny" zostało wprowadzone po raz pierwszy 1936 roku przez Emila Voddera. Terapii tej podjął sie Dr Johannes Asdonk wraz z Krystyną Barteczko, stworzył on do tej terapii chwyty przy obrzękach oraz terapię uciskową( kompresji), po zaprezentowaniu jej w 1972 roku została przyjęta do leczniczych zabiegów medycznych jako ,, fizjoterapię na obrzęki wg Asdonk i Barteczko".
Obrzęk to widoczne obrzmienia mogące powodować ból związany z napięciem skóry, ograniczenie ruchowe, zaburzenia psychiczne oraz wiele innych komplikacji, które mogą przyczynić sie do uniemożliwienia takiej osobie wykonywanie pracy zarobkowej, czy wykonywanie czynności dnia codziennego.
Rodzaje obrzęków:
-obrzęk z niewielką zawartością białek - przyczyną powstawania tego rodzaju obrzęku jest wzrost ciśnienia ściankowego ( ciśnienia hydrostatycznego), kóre wzrasta przy przekrwieniu pasywnym (niewydolność żylna i sercowa-prawej komory), lub aktywnym np. masaż , borowina. Obrzęk ten może powstawać na skutek zbyt małej zawartości białek w krwi np. przy chorobach jelit nerek, nowotworach.
-obrzęk z dużą zawartością białek- przyczyną powstawania jest m.in. uszkodzenie naczyń krwionośnych, np. uraz, zapalenie bakteryjne, niedotlenienie
-obrzęk limfatyczny- przyczyną powstania obrzęku limfatycznego jest niewydolność układu chłonnego. Przyczyny mogą być wrodzone oraz nabyte. Obrzęki nabyte (wtórne) powstają na skutek leczenia nowotworów (usunięcia węzłów chłonnych, radioterapia), rozrost tkanki nowotworowej lub urazy np. rany cięte, oparzenia, oraz zapalenia m.in. węzłów chłonnych, róża czy choroby pasożytnnicze.
Manulany drenaż limfatyczny zaliczany jest do zabiegów fizjoterapeutycznych, podczas którego terapeuta przez zastosowanie odpowiednich chwytów, wykonywanych zgodnie z kierunkiem przepływu płynów limfatycznych w kierunku dosercowym, powoduje pobudzenie pracy naczyń limfatycznych (zwiększenia ich aktywności) aby poprawić zdolność transportową limfy. Terapeuta wykonuje powolne ruchy okrężne dłoni, czerpania o bardzo małej sile nacisku w celu chwilowego, lekkiego odkształcenia tkanki. Regularne stosowanie tego rodzaju terapii, przez dłuższy okres czasu wspomaga rozwój systemu sprawnie funkcjonujących naczyń limfatycznych skóry oraz tworzenie nowych naczyń obocznych.
Terapia obrzęku stosowana jest w celu zwiększenia( poprzez zastosowanie chwytów o zwiększonej sile nacisku) wchłaniania płynów przez naczynia włosowate krwionośne i limfatyczne, oraz rozluźnienia stwardniałej zabliźnionej tkanki.
Kompresja wykonywana jest po zakończonym drenażu limfatycznym w celu utrzymania jego skuteczności. Stosowane są do tego celu bandaże kompresyjne lub też odpowiednie rajstopy uciskowe.
Terapia ruchowa połączona z kompresją powoduje że aktywność ruchowa mięśni i stawów zostaje jeszcze bardziej zwiększona co prowadzi do osiągnięcia optymalnego skutku terapii.
Celem manualnego drenażu limfatycznego jest doprowadzenie do zmniejszenie lub ustąpienia wywołanych obrzękiem dolegliwości, a co za tym idzie, utrzymanie lub przywrócenie zdolności pacjenta do pracy. Należy pamiętać o tym że, w przypadku zaburzeń układu limfatycznego i wiążącym się tym obrzękami, farmakologia jest nieskuteczna i dlatego jedynym skutecznym sposobem jest zastosowanie terapii jaką jest manualny drenaż limfatyczny oraz terapia uciskowa (kompresja).
Wskazania do stosowania Manualnego Drenażu Limfatycznego:
- obrzęki limfatyczne pierwotne (wrodzone),
- obrzęki limfatyczne wtórne (nabyte, na skutek zabiegów stosowanych w leczeniu nowotworów),
- obrzęki pourazowe np. po zabiegach operacyjnych, towarzyszące złamaniom, skręceniom, uderzeniom, oparzeniom,
- obrzęk żylny powstały na skutek niewydolności żył i wynikających z tego komplikacji- żylaki, trombozy,
- obrzęki powstałe na skutek braku aktywności ruchowej towarzyszące chorobom porażenia, stwardnieniu rozsianemu,
- obrzęki lipidowe,
- obrzęki idiopatyczne,
- chroniczne obrzęki zapalne towarzyszące reumatyzmowi, powstające na skutek radioterapii,
- obrzęki towarzyszące zaburzeniom krążenia tętnic towarzyszące miażydżycy zarostowej tętnic, po rekonstrukcji naczyń tętniczych lub po operacji w stanie niedokrwienia.
Przeciwwskazania do manualnego drenażu limfatycznego;
Ogólne przeciwwskazania:
- ostre zapalenie bakteryjne i wirusowe,
- ostre egzemy skórne,
- nieleczony nowotwór i nawroty nowotworu,
- ostra tromboza,
- niewyrównana niewydolność serca.
Przeciwwskazania do stosowania drenażu manualnego w obrębie szyi:
- nadczynność tarczycy,
- syndrom zatoki tętnicy szyjnej,
- zaburzenia rytmu serca.
Przeciwwskazania do stosowania drenażu w rejonie brzucha:
- ciąża,
- znane i nieznane przyczyny bólów brzucha, np, zapalenia, nowotowry, zrosty pozabiegowe.