.svg "Youtube"){kind=icon}
ZESPÓŁ MIĘŚNIA GRUSZKOWATEGO
ZESPÓŁ MIĘŚNIA GRUSZKOWATEGO
16 czerwiec 2016
Zespół mięśnia gruszkowatego.
Rwa kulszowa bez uchwytnej przyczyny w kręgosłupie lędźwiowym nazywana jest
zespołem mięśnia gruszkowatego. Z tym że przyczyna kręgosłupowa musi być wykluczona. Zespół
mięśnia gruszkowatego wiąże się ze wzrostem napięcia na bocznej jednej trzeciej przyczepu
mięśnia. Ogólne założenie wiąże się z tezą iż dysfunkcja mięśnia gruszkowatego ma związek z
oddziaływaniem mięśniowo – powięziowym na nerw kulszowy w obrębie otworu kulszowego.
Neuropatia i uwięźnięcie w otworze kulszowym mięśnia gruszkowatego spowodowana jest tym iż
staje się on bardziej „spuchnięty” i „bagnisty”.
Wśród dwóch hipotez opisujących przyczyny powstawania zespołu mięśnia gruszkowatego
wyróżnia się tą związaną ze wzrostem napięcia mięśnia gruszkowatego, oraz tą związaną ze
spadkiem napięcia tego mięśnia oraz z jego wydłużeniem.
Moment w którym kość udowa jest w niedużym zgięciu, rotacji wewnętrznej i przywiedzeniu
spowoduje obciążenie przyczepu mięśnia – niczym litera j oraz nadmierne jego rozciągnięcie. Aby
zdiagnozować obniżenie napięcia mięśnia należy przeprowadzić badanie palpacyjne w otworze
kulszowym oraz testując osłabienie siły tego mięśnia oporowo. Objawy mogą być podobne do
objawów podrażnienia nerwu kulszowego oraz w konsekwencji spowodować przednią
niestabilność stawu krzyżowo-biodrowego.
Prawidłowe funkcjonowanie wrzecionek mięśniowych i przywrócenie prawidłowego
napięcia mięśnia jak i jego właściwej długości można uzyskać stosując procedurę SOTO – technikę
rozciągającą. Rozciąganie mięśnia powinniśmy powtórzyć 2 – 3 razy przez 10 sekund.
Dla zespołu mięśnia gruszkowatego stosuje się odpowiednio trzy testy:
1. Pozycja leżąca na plecach. Po zajętej stronie stopa leży w rotacji zewnętrznej – minimum 45
stopni.
2. Pozycja leżąca na brzuchu. Kolano zgięte 90 stopni. W momencie sprawdzania ruchomości
biodra trzymamy kostkę pacjenta. Wykonujemy rotację wewnętrzną biodra i stabilizujemy
miednicę na kości krzyżowej. Test jest dodatni w momencie gdy pojawia się ból lub gdy
występuje ograniczenie ruchomości. Prawidłowa ruchomość to około 30 stopni. Test należy wykonać dla porównania na obydwóch stronach.
3. Sprawdzenie napięcia i prowokacji bólowej przy użyciu palpacji.
Do powstania zespołu mięśnia gruszkowatego może przyczynić się także słaba aktywność
mięśni pośladkowych. Mięśnie pośladkowe spełniają ważną rolę w wyproście biodra oraz
wspomagają mięsień gruszkowaty w wykonywaniu rotacji zewnętrznej. Osłabienie mięśni
pośladkowych powoduje nadmierne napięcie mięśnia: biodrowo – lędźwiowego, prostego uda,
kulszowo – goleniowego, przywodziciela długiego oraz gruszkowatego.
W tym momencie mięsień gruszkowaty wykonuje nie swoją funkcję.
Aktywność w pozycji siedzącej i związana z nią nadmierna praca nóg tj. jazda na rowerze
czy wioślarstwo mogą sprzyjać urazom przeciążeniowym w mięśniu gruszkowatym.
Jeśli mięsień gruszkowaty jest nadmiernie przerośnięty tj. minimum 40% powoduje to ucisk na
nerw kulszowy. Odwodziciele nie pracują wówczas prawidłowo i przeciążenia zostają przeniesione
na mięsień gruszkowaty.
Oprócz ucisku na nerw kulszowy zwiększone napięcie mięśnia gruszkowatego może
spowodować także ucisk na nerw sromowy. Może pojawić się mrowienie, odrętwienie w pachwinie
i okolicy krocza, a także ewentualne przypadki nietrzymania moczu i stolca.
Pojawiający się zespół napięcia mięśnia gruszkowatego spowodowany osłabieniem
odwodzicieli i skróceniem przywodzicieli można efektywnie leczyć rozciągając i wzmacniając
opisane grupy mięśniowe. Ćwiczenia wzmacniające powinny obejmować mięsień pośladkowy
mniejszy. Zespół mięśnia gruszkowatego może być spowodowany także hypomobilnością stawu
krzyżowo – biodrowego.
