Terapia punktów spustowych
Czym jest punkt spustowy ?
Punktem spustowym nazywamy patofizjologiczną zmianę mięśni szkieletowych. Pod wpływem nacisku obszar punktu spustowego jest bolesny, ma charakter promieniujący lub rzutowany. Punkt spustowy powstaje zazwyczaj na skutek przeciążenia lub traumatycznego naciągnięcia. Przyczyną powstania punktu jest niedobór tlenu, jego mała ilość wpływa na filamenty miozyny i aktyny, które to nie mogą się w tym obszarze od siebie odłączyć, jest to tzw. zjawisko sztywności.
Charakterystyka punktów spustowych
Punkty spustowe można podzielić na aktywne lub utajone. Aktywny punkt spustowy daje dolegliwości podczas wszystkich aktywności dnia codziennego, inaczej sprawa się ma w przypadku punktu spustowego utajonego, który to daje dolegliwość bólową podczas palpacji. Czynnikami sprzyjającymi powstawaniu punktów spustowych może być m.in. niedobór treningu mięśni, wady postawy , obciążenie w ustawieniu przykurczonym, stres psychiczny, infekcja wirusowa, aferentne informacje bólowe chorób wewnętrznych.
Technika leczenia punktów spustowych
Jeżeli chodzi o samą technikę leczenia, niezbędna do tego jest praca terapeuty, który to poprzez palpację jest w stanie odnaleźć aktywny lub utajony punkt spustowy. Terapeuta stara się wyczuć napięte pasmo , zmianę konsystencji mięśnia w miejscu zgłaszania dolegliwości bólowych przez pacjenta. Wynikiem poprawnego zlokalizowania takiego punktu przez terapeutę jest zgłoszenie przez pacjenta wrażliwości na ucisk w tym miejscu.
Terapeuta w ramach leczenia wykonuje ucisk na dany punkt swoim palcem lub poprzez chwyt szczypcowy i utrzymuje ten ucisk do momentu aż pacjent zgłosi brak dolegliwości bólowej. W trakcie opracowywania takiego punktu pacjent może mieć odczucie, że podczas wywierania ucisku na to miejsce ból zaczyna promieniować i przenosić się w inne miejsca na ciele. Przykładem może być pacjent, który zgłasza ból głowy, a problem może znajdować się mięśniach w obrębie szyi.
Kolejną z metod jest schłodzenie mięśnia przed wykonaniem jego rozciągania, a także w trakcie jego rozciągania. Schładzanie wykonywane jest najczęściej za pomocą sprayu. Odbywa się ono od punktu spustowego aż do miejsca promieniowania, zgodnie z przebiegiem włókien mięśniowych. Następnym elementem tej metody jest rozciąganie danego mięśnia przez terapeutę.
Coraz częściej spotykaną metodą w leczeniu punktów spustowych jest ich nakłuwanie tzw. suche igłowanie. Metoda ta polega na dokładnym zlokalizowaniu przez terapeutę punktu spustowego, gdyż metoda ta ma charakter celowany. Po nakłuciu tego miejsca zostaje wywołana reakcja drżeniowa, która prowadzi do zmian biochemicznych w obrębie danego punktu.
Przeciwwskazania do terapii punktów spustowych
Złamania ( zerwania, zwichnięcia),
Złośliwe ( nowotworowe) guzy,
Ciężkie i/lub niezlokalizowane zapalenia,
Lokalne lub ogólne zaburzenia krążenia np. zakrzepy,
lokalnie i ogólne choroby skóry,
Świeży uraz w strefie leczenia z dużym uszkodzeniem tkanek miękkich lub krwiak,
Silne lub nie adekwatne bóle podczas leczenia,
Choroby neurologiczne, te które powodują spastyczność.
Należy pamiętać o tym, że to terapeuta po przeprowadzeniu odpowiedniego wywiadu z pacjentem oraz odpowiednich testów klinicznych jest w stanie określić czy ta terapia jest odpowiednia dla pacjenta i dopiero wtedy może podjąć decyzję o konieczności jej wykonania.